Kayıp Şehir Yeniden Doğuyor

Çukurbağ Kazıları resmen başlıyor

 Üç bin yıllık tarihinde nice medeniyetlere ev sahipliği yapmış İzmit’in yer altında kalan tarihinin Roma İmparatorluğu dönemindeki imparatorluk kompleksini ortaya çıkaracak olan Çukurbağ Kazıları protokolü imzalandı. Başkan Hürriyet, “Saklı kalan tarihinin bir an önce gün yüzüne çıkarılmasıyla İzmit, eşsiz bir turizm hazinesine dönüşecek” dedi

Sanayi ve ticaretin merkezi olan, görkemli binalarıyla dikkat çeken Büyük Roma İmparatorluğu’nun başkenti Nikomedia’nın dünya mirasına kazandırılması için başlatılacak olan arkeolojik kazıların startı Kocaeli Arkeoloji Müzesi’nde imzalanan protokolle verildi. İzmit Belediyesinin tarihi gün yüzüne çıkarmak ve şehrin marka değerini arttırmak için yoğun çaba harcadığı Çukurbağ Kazıları resmen başlatıldı. Kültür Varlıkları Müzeler Genel Müdür Yardımcısı Seyit Ahmet Arslan ile İzmit Belediye Başkanı Av. Fatma Kaplan Hürriyet kazı protokolünü imzaladı.

 KAYIP ŞEHİR YENİDEN DOĞUYOR

Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları Müzeler Genel Müdürlüğü, İzmit Belediyesi ve Kocaeli Müze Müdürlüğü ortaklığında gerçekleştirilecek kazı ve konservasyon çalışmalarının ardından kayıp başkent Nikomedia dünyaya açılacak. İzmit Belediyesi çalışmaların sponsoru ve en büyük destekçisi olacak. Kazı Başkanlığı’nı Kocaeli Müze Müdürü Serkan Gedük yapacak. 2016 yılından beri alanda çalışmalar yapan bilimsel kazı danışmanı Doç. Dr. Tuna Şare Ağtürk ise kazı alanın bilimsel danışmanlığını üstlenecek.

SÖZ VERMİŞTİK, TUTUYORUZ

Tarihin ortaya çıkarılması için büyük emek harcayan İzmit Belediye Başkanı Av. Fatma Kaplan Hürriyet, “Bugün heyecanlıyız, mutluyuz. İzmit’in 3 bin yıllık tarihini ortaya çıkarmak göreve geldiğimizden beri üzerinde durduğumuz bir konuydu. Çünkü böylesine ihtişamlı bir tarihin, ayaklarımızın altında yatıyor olması, üstünün örtülü olması bu kent için büyük bir kayıptı. Sanayi kenti olarak bilinen İzmit, tarih ve turizm kenti olarak anılmıyorsa nedeni; tarihimizi bir türlü gün yüzüne çıkaramamamızdır. Sanayi kenti İzmit’i sözde değil özde olarak tarih ve turizm kenti haline getirmek için bir söz vermiştik. Bu sözümüzü tutmak için buradayız” diyerek başladı.

46 YIL BAŞKENTLİK YAPTI

Nikomedia’nın neden bu kadar önemli olduğuna değinen başkan Hürriyet, “Türkiye’de bulunan antik kentlerin pek çoğundan daha büyük, daha görkemli ve inanın ki birçoğundan daha gizemli. İstanbul’dan önce Büyük Roma İmparatorluğu’na tam 46 yıl başkentlik yapmış olan Antik Nikomedia, İzmit’in ayakları altında yatıyor. İzmit’in her karış toprağının altında; Roma İmparatorluğu’nun birçok sarayı, hipodromu, iç ve dış kale surları, su yolları ve kanalları, darphane, silah atölyesi, tersaneler ve tiyatro yatıyor.

“HOŞGÖRÜ KENTİ İZMİT”

İzmit’e önem katan başka bir diğer tarihi değer ise 30 Nisan 311’de dünyanın ilk Hoşgörü Fermanı’nın bu kentte ilan edilmiş olmasıdır. Hoşgörü Fermanıyla birlikte Antik Nikomedia’da adil bir yönetim anlayışı benimsenmiş; dili, dini, kültürü ne olursa olsun tüm halk kucaklanmıştır. Biz de kentimizi hoşgörünün vizyon edinildiği bir anlayışla yönetiyor ve dünyada ‘hoşgörünün başkenti’ olarak tanıtmayı hedefliyoruz. Bu zenginliklerimizle ilgili markalaşma sürecini başlattık. “Hoşgörünün Başkenti İzmit” ve “Hoşgörü Kenti İzmit”  olarak tescillenen unvanlarımızla kentimizi dünyaya tanıtmayı hedefliyoruz” diye konuştu.

KAZI SPONSORU OLACAĞIZ

İzmit tarihini dünya arkeolojisine kazandırmak için ellerinden geleni yaptıklarını ifade eden Hürriyet, “2019 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı ve ilgili kurumlar ile yazılı ve sözlü görüşmeler yaptık. Çukurbağ Mahallesi’ndeki kazı alanında Doç. Dr. Tuna Şare Ağtürk danışmanlığında kazı, konservasyon ve Arkeopark projeleri için sponsor olma taleplerimizi ilettik. Ardından kazı alanının yanındaki, 2015 yılında kamulaştırılan bölgenin bakımını, onarımını ve güvenliğini sağladık. Devamında bu alanın komşusu olan 414 ada 21 ve 22 nolu parsellerin bulunduğu alanlar da kazı alanına dahil edildi.

İSİMLERİ TESCİL ETTİRİLDİ

Bu kazıların yürütülmesi için; daha önce Afrodisias Antik Kenti kazılarına destek olan Geyre Vakfı sekreteri Hâkime Özgüven ile görüşmeler gerçekleştirerek bu kentin tarihsel değerlerinin yaşatılması için Nikomedia Kazıları İzmit Kültür ve Sanat Vakfı’nı kurduk. Kültür ve Turizm Bakanlığımızdan aldığımız onayla da bu süreci başlattık ve kazılar için vakıf ile birlikte destek vereceğiz. Ayrıca İzmit’in dünya tarafından tanınması amacıyla Nikomedia adı için “İzmit Antik Nikomedia’nın Başkenti”, “Doğu Roma’nın Başkenti Antik Nikomedia” unvanlarını tescil ettirdik” şeklinde konuştu.

TURİSTLER TARİHE AKIYOR

Turistlerin antik şehirlere akın ettiğinin altını çizen başkan Hürriyet, “Türkiye’deki antik dokusu bulunan şehirlere turistler akın ediyor fakat İzmit’e tarihi için nerdeyse hiç turist uğramıyor. Bu arkeolojik çalışmalar İzmit’e kültürel ve tarihi bir kimlik kazandıracak. Köklü tarihimizin farkındayız. Kültür ve turizm kenti olduğumuzu duyurmak için elimizden geleni yapacağız. Kentin turizm potansiyelini ortaya çıkarak kente bir katma değer de katacağız. İzmit’imizin geleceğine yatırım yapıyoruz. Saklı kalan tarihinin bir an önce gün yüzüne çıkarılmasıyla İzmit, eşsiz bir turizm hazinesine dönüşecek” dedi.

İZMİTLİLER ADINA TEŞEKKÜR

Konuşmasını teşekkürle tamamlayan Hürriyet, “Kazı sürecini resmi olarak bu törenle başlatmış oluyoruz. Umuyoruz ki buradan çıkacak değerli eserlerle İzmit’in adı dünya arkeolojisinde önemli bir yer kazanacak. Bugünkü başlangıç çok ciddi ama belki kıymeti yıllar sonra anlaşılacak. ‘Tarih gün yüzüne çıkarılmalı’ diye yıllardır söylenir. Ama bugüne kadar somut adım atılmamıştı. İlk somut adımı atmak da benim başkanlığım dönemime nasip oldu. Tüm çalışma arkadaşlarımla birlikte bunun da haklı gururunu yaşıyoruz. Tüm bu süreçlerde projelerimizi ve girişimlerimi destekleyen başta Kültür ve Turizm Bakanlığı’na, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’ne, Kocaeli Müze Müdürlüğü’ne ve Doç. Dr. Tuna Şare Ağtürk’e İzmit, İzmitliler ve gün yüzüne çıkmayı bekleyen Nikomedia adına teşekkür ediyorum” sözlerini kaydetti.

DÜNYANIN GÖZÜ İZMİT’TE

17 Ağustos 1999 Marmara Depremi sonrasında hasar gören bir binanın altında ve çevresinde arkeolojik kalıntılara rastlanan Çukurbağ’da 2001 ve 2009 yılları arasında yapılan kurtarma kazılarında Roma dönemine ait devasa heykeller, renkli mermer kabartmalar, mozaik mermer döşemeler ve çok sayıda tarihi eser ortaya çıktı. 2016 yılında yapılan araştırmalarda; milattan sonra 3’üncü yüzyıla ait olduğu belirlenen, kentin merkezinde inşa edilmiş imparatorluk saray kompleksinin parçalarının tespit edilmesi, dünya tarihçilerinin gözünü İzmit’e çevirdi.

İMPARATORLUK KOMPLEKSİ

Milattan önce 264 yılında1.Nikomedes tarafından kurulan Bitinya Eyaleti, M.Ö.74 yılında Roma İmparatorluğu’na bağlılığını ilan etti ve M.S. 284 yılında İmparator Dioklekinaus’un Nikomedia’yı başkent ilan etmesiyle 46 yıl hükümdarlık yapan bu şehrin kalıntıları gün yüzüne çıkarılacak. Kısmen ortaya çıkarılan Çukurbağ İmparatorluk Kompleksi, Roma İmparatorluğu’nun kayıp başkenti Nikomedia’ya dair en büyük arkeolojik buluntu grubu. Şimdiye kadar ortaya çıkarılan renkleri en iyi korunmuş Roma heykellerinin bulunduğu Çukurbağ Kazı Alanı tarih ve kültür turizmini canlandıracak, yeni istihdam alanları oluşturacak.